Yatırım Teşvik Belgesi

YENİ YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ

Mayıs 2025

BELGE PLANI

  • Yeni Yatırım Teşvik Sistemine İlişkin Genel Bilgiler
  • Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi
  • Sektörel ve Bölgesel Teşvik Sistemi
  • Destekler
  • Diğer Uygulamalar

YENİ TEŞVİK SİSTEMİNİN KURGUSU

YATIRIM TEŞVİK SİSTEMİ

PROJE BAZLI TEŞVİK SİSTEMİ

  • TÜRKİYE YÜZYILI KALKINMA HAMLESİ
    • Teknoloji Hamlesi
    • Yerel Kalkınma Hamlesi
    • Stratejik Hamle
  • HIT-30 PROGRAMI

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HK. KARAR

  • SEKTÖREL VE BÖLGESEL TEŞVİK SİSTEMİ
    • Öncelikli Yatırımlar
    • Hedef Yatırımlar

BÖLGELER

1. Bölge 2. Bölge 3. Bölge 4. Bölge 5. Bölge 6. Bölge*
Ankara Aydın Adana Afyonkarahisar Bartın Adıyaman
Antalya Balıkesir Bilecik Aksaray Bayburt Ağrı
Bursa Bolu Burdur Amasya Çankırı Ardahan
Eskişehir Çanakkale Düzce Artvin Erzurum Batman
İstanbul Denizli Gaziantep Çorum Giresun Bingöl
İzmir Edirne Isparta Elâzığ Hatay Bitlis
Kocaeli Kayseri Karabük Erzincan Kahramanmaraş Diyarbakır
Muğla Konya Karaman Kastamonu Kilis Gümüşhane
  Manisa Kırıkkale Kırşehir Niğde Hakkâri
  Mersin Kırklareli Malatya Ordu Iğdır
  Sakarya Kütahya Sivas Osmaniye Kars
  Tekirdağ Nevşehir   Sinop Mardin
  Yalova Samsun   Tokat Muş
    Trabzon   Tunceli Siirt
    Rize   Yozgat Şanlıurfa
    Uşak     Şırnak
    Zonguldak     Van

*Deprem bölgesi illeri 6. Bölge olarak değerlendirilecektir.

TÜRKİYE YÜZYILI KALKINMA HAMLESİ

Teknoloji Hamlesi

Çeşitli kriterler dikkate alınarak belirlenecek, orta-yüksek ve yüksek teknolojili sektörlerdeki ürünler desteklenir.

Örnek: Öncelikli Ürün Listesinde yer alan ürün ve konulara yönelik yüksek katma değerli yatırımlar desteklenecektir.

Yerel Kalkınma Hamlesi

İllerin potansiyellerinin değerlendirilmesi ve rekabet güçlerinin artırılmasına katkı sağlayacak yatırımlar desteklenir.

Örnek:

  • Entegre hayvancılık
  • Entegre gıda işleme yatırımları
  • Katma değerli imalat yatırımları

Stratejik Hamle

Katma değeri yüksek, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak ve Ar-Ge içeriği yüksek yatırımlar desteklenir.

Örnek:

  • İleri teknoloji makine
  • Yeni nesil mobilite
  • İlaç etken maddesi
  • Yarı iletken üretimi

TÜRKİYE YÜZYILI KALKINMA HAMLESİ - DESTEKLER

Destekler Teknoloji Hamlesi Yerel Kalkınma Hamlesi Stratejik Hamle
KDV İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Yatırıma Katkı Oranı (%) 50 50 40
Vergi İndirim Oranı (%) 60 60 60
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 8 Yıl (6. Bölgede 12 Yıl)
Sigorta Primi Desteği Yalnızca 6. Bölgede geçerli 10 yıl
Faiz veya Kâr Payı Destek Oranı %40 %40 %30
Faiz veya Kâr Payı Azami Destek Tutarı 240 m TL 240 m TL 180 m TL
Faiz veya Kâr Payı Azami Destek Oranı Yatırımın %20'si Yatırımın %20'si Yatırımın %15'i
Makine Desteği Oranı %25 %25 %25
Makine Azami Destek Tutarı 240 m TL 240 m TL 180 m TL
Makine Azami Destek Oranı Yatırımın %15'i Yatırımın %15'i Yatırımın %15'i
Yatırım Yeri Tahsisi

* Faiz veya kâr payı desteğinden faydalanan yatırımlara makine desteği sağlanmaz.

** Kredi kullanım tarihinde geçerli olan TCMB'nin bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına uygulanacak oranı ifade eder.

SEKTÖREL VE BÖLGESEL TEŞVİK SİSTEMİ

Öncelikli Yatırımlar

Yatırım ekosistemini destekleyen, desteklenen sektörleri yatayda kesen, nitelikli yatırımlar desteklenir.

  • Yeşil dönüşüm
  • Dijital dönüşüm
  • Orta yüksek ve yüksek teknolojili ürün üretimi
  • Madencilik yatırımları
  • Lisanssız elektrik üretimi

Hedef Yatırımlar

Sektörel nitelikler, kapasite kullanım oranları, katma değer gibi kriterler çerçevesinde oluşturulmuş yatırım konuları desteklenir.

  • İmalat sanayi yatırımları
  • Hizmet sektörü yatırımları
  • Seracılık, entegre hayvancılık yatırımları
  • Enerji ve madencilik yatırımları

SEKTÖREL VE BÖLGESEL TEŞVİK SİSTEMİ - DESTEKLER

Destekler Öncelikli Yatırımlar Hedef Yatırımlar
KDV İstisnası
Gümrük Vergisi Muafiyeti
Yatırıma Katkı Oranı (%) 30 20
Vergi İndirim Oranı (%) 60 60
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 1.- 6. Bölgede Kademeli: 0 – 1 – 2 – 4 – 8 – 12 yıl
Sigorta Primi İşçi Hissesi Desteği Yalnızca 6. Bölgede geçerli 10 yıl
Faiz veya Kâr Payı Destek Oranı %25 %25*
Faiz veya Kâr Payı Azami Destek Tutarı 24 m TL 12 m TL*
Faiz veya Kâr Payı Azami Destek Oranı Yatırımın 10%'u Yatırımın 10%'u*
Yatırım Yeri Tahsisi

*Yalnızca 4., 5. ve 6. Bölgelerde uygulanır.

** Kredi kullanım tarihinde geçerli olan TCMB'nin bir hafta vadeli repo ihale faiz oranına uygulanacak oranı ifade eder.

ÖNCELİKLİ YATIRIM KONULARI

✓ Dijital ve Yeşil Dönüşüm

Dijital Dönüşüm Programı veya Yeşil Dönüşüm Programı kapsamında desteklenmesine karar verilen yatırımlar

✓ Yüksek Teknolojili Ürünler

Teknoloji Hamlesi Programı kapsamında yayımlanan öncelikli ürün listesinde belirtilen yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar ile asgari 500 milyon TL tutarındaki yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar

✓ Orta Yüksek Teknolojili Ürünler

İstanbul ilinde gerçekleştirilecek olan yatırımlar hariç olmak üzere; Teknoloji Hamlesi Programı kapsamında yayımlanan öncelikli ürün listesinde belirtilen orta yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar ile asgari 1 milyar TL tutarındaki orta yüksek teknolojili ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar

✓ 6. Bölge Yatırımları

Müteharrik karakterli yatırımlar hariç olmak üzere; 6 ncı bölgede yapılan yatırımlar, Geçici 3. Madde ve Geçici 4. Madde (Cazibe Merkezleri Programı) kapsamında değerlendirilen yatırımlar

✓ Savunma Sanayi

Savunma Sanayii Başkanlığından alınacak proje onayına istinaden gerçekleştirilecek savunma alanındaki yatırımlar

✓ Lisanssız Enerji Üretimi

İmalat sanayi işletmelerinin öz tüketimine yönelik olarak gerçekleştirilecek enerji üretimi faaliyeti kapsamında ve bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla, güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları ile rüzgâr enerjisine dayalı elektrik üretim tesisi yatırımları

✓ Elektrik Üretimi (Özel Konular)

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen geçerli bir maden işletme ruhsatı ve izni kapsamında 3213 sayılı Maden Kanunu'nun 2 nci maddesinin 4-b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları

✓ Nükleer Enerji

Nükleer enerji santrali yatırımları

✓ LNG ve Doğal Gaz Depolama

Asgari 500 milyon TL tutarındaki, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yatırımları ve yer altı doğal gaz depolama yatırımları

✓ Madencilik

Maden istihraç yatırımları ve/veya maden işleme yatırımları

Maden Kanunu'na istinaden düzenlenmiş geçerli Arama Ruhsatı veya Sertifikasına sahip yatırımcıların ruhsatlı sahalarında yapacağı maden arama yatırımları

✓ Ar-Ge Yatırımları

Ar-Ge yatırımları

Ar-Ge merkezi veya tasarım merkezlerinde yürütülen Ar-Ge veya tasarım projeleri ile ilişkili İstanbul ili dışındaki yatırımlar

✓ Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi

Teknolojik Ürün Deneyim Belgesi düzenlenmiş ürünlerin üretimine yönelik yatırımlar

✓ Test Merkezleri

Orta yüksek teknolojili ve yüksek teknolojili ürünlere yönelik test merkezi yatırımları ile ihracatçı birliklerinin dış ticareti desteklemek amacıyla yapacakları test merkezi yatırımları

✓ Yazılım ve Bilişim

Asgari yatırım tutarı şartı aranmaksızın ihtisas serbest bölgelerinde gerçekleştirilecek yazılım ve bilişim ürünleri üretimi yatırımları

✓ Veri Merkezleri

Tebliğ ile belirlenen teknik şart ve standartları karşılayan ve asgari 3 MW kurulu güç şartını sağlayan veri merkezi yatırımları

Tebliğ ile belirlenen teknik şart ve standartlara göre hizmet veren veri merkezlerinde bulut hizmeti sağlayıcıları tarafından yapılacak asgari 200 milyon TL tutarındaki yatırımlar

✓ Çevre Yatırımları

Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği kapsamında Çevre Lisansına tabi yatırımlar

✓ Ulaştırma

Demiryolu, denizyolu veya havayolu ile taşımacılık yatırımları

Yük taşımacılığına yönelik liman yatırımları (yat limanı ve marina hariç)

✓ Turizm

Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde, Turizm Merkezlerinde, Kültür ve Turizm Bakanlığının bağlı/ilgili alan başkanlıkları sınırları içerisinde veya termal turizm konusundaki turizm konaklama yatırımları

✓ Eğitim

Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan, kreş ve gündüz bakım evleri, okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları ile hava araçlarının kullanım, tamir ve bakımına yönelik eğitim yatırımları

✓ Sağlık ve Sosyal Hizmetler

Asgari 100 kişi ve üzeri kapasiteli yaşlı ve/veya engelli bakım merkezleri

✓ Lisanslı Depoculuk

Lisanslı depoculuk yatırımları

✓ Seracılık

25 dekar ve üzeri yurtiçinde üretilen sera teknolojilerini ihtiva eden otomasyona dayalı (bilgisayar kontrollü iklimlendirme, sulama, gübreleme ve ilaçlama sistemi ihtiva eden) topraksız sera yatırımları

✓ Afet Teknolojileri

Sanayi sicil belgesine sahip mevcut tesislerde yapılacak deprem veya yangın riskine karşı yapılan yatırımlar

Sanayi Genel Müdürlüğü'nden alınacak uygunluk yazısına istinaden gerçekleştirilecek afet teknolojileri alanındaki yatırımlar

HEDEF YATIRIMLAR TEŞVİK SİSTEMİ

Karar'da yer alan desteklerden faydalanabilecek sektörler ve şartlara ilişkin Ek-3 liste kapsamında bulunan yatırım konularında gerçekleştirilecek ve o yatırım konusuna ilişkin şartları sağlayan yatırımlar, Hedef Yatırımlar Teşvik Sistemi kapsamında desteklenmektedir.

Asgari Sabit Yatırım Tutarı:

  • 1. ve 2. Bölgelerde: 12 Milyon TL
  • 3, 4, 5 ve 6. Bölgelerde: 6 Milyon TL

Önemli Notlar:

  • Elektrik üretimi yatırımları, elektrik enerjisi dağıtım yatırımları, elektrik enerjisi depolama yatırımları ve ana şebeke üzerinden gaz yakıtların dağıtımı konusundaki yatırımlar ile İstanbul ilinde gerçekleştirilecek yatırımlar vergi indirimi desteğinden yararlanamamaktadır.
  • Faiz ve/veya kâr payı desteği sadece 4, 5 ve 6 ncı bölgelerde gerçekleştirilecek yatırımlara sağlanabilmektedir.

DESTEK UNSURLARI

KDV İstisnası

Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için katma değer vergisinin ödenmemesi şeklinde uygulanır.

Gümrük Vergisi Muafiyeti

Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek yatırım malı makine ve teçhizat için Yürürlükteki İthalat Rejimi Kararı gereğince uygulanması gereken gümrük vergisi oranının %0 olarak uygulanmasıdır.

Vergi İndirimi

Gelir veya kurumlar vergisinin, yatırım için öngörülen katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli olarak uygulanmasıdır.

Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği

Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının 6. bölgede tamamının, diğer bölgelerde yarısının karşılanmasıdır.

Sigorta Primi Desteği (Sadece 6. Bölge)

Yatırım Teşvik Belgesi kapsamı yatırımla sağlanan ilave istihdam için ödenmesi gereken sigorta primi işçi hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmının Bakanlıkça karşılanmasıdır.

Faiz veya Kâr Payı Desteği

Teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının %70'ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin veya kâr payının belirli bir kısmının karşılanmasıdır.

Makine Desteği

Teşvik belgesinin yatırım süresi içinde temin edilen ve diğer masraflar hariç sadece makine ve teçhizatın birim fiyatı 2 milyon Türk Lirası ve üzerinde olan makine ve teçhizat bedelinin %25'inin Bakanlıkça ödenmesidir.

Yatırım Yeri Tahsisi

Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı/Bakanlığımızca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yatırım yeri tahsis edilebilmesidir.

VERGİ İNDİRİMİ ORANLARI

Destek Sınıfı Yatırıma Katkı Oranı (%) Vergi İndirimi (%)
Teknoloji Hamlesi – Yerel Kalkınma Hamlesi 50 60
Stratejik Hamle 40
Öncelikli Yatırımlar 30
Hedef Yatırımlar 20

SİGORTA PRİMİ İŞVEREN HİSSESİ DESTEĞİ

Destek Sınıfı Bölge
  1 2 3 4 5 6
Sektörel ve Bölgesel Teşvik Sistemi
Süre (Yıl) - 1 2 4 8 12
Üst Limit (Asg. Ücret Sigorta Primine Destek Oranı) - %50 %50 %50 %50 %100
Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi
Süre (Yıl) 8 12
Üst Limit (Asg. Ücret Sigorta Primine Destek Oranı) %50 %100

Sigorta Primi Desteği (Sadece 6. Bölge)

6. Bölgede ve 6. Bölge şartlarında desteklenen yatırımlara 10 yıl süreyle sağlanır.

FAİZ VEYA KÂR PAYI DESTEĞİ

Destek Sınıfı Faiz Desteği Oranı* Üst Limit
Teknoloji Hamlesi – Yerel Kalkınma Hamlesi %40 (Azami 20 Puan) 240 M. TL veya yatırımın %20'si
Stratejik Hamle %30 (Azami 15 Puan) 180 M. TL veya yatırımın %15'i
Öncelikli Yatırımlar %25 (Azami 12,5 Puan) 24 M. TL veya yatırımın %10'u
Hedef Yatırımlar** %25 (Azami 12,5 Puan) 12 M. TL veya yatırımın %10'u

*Haftalık repo faiz oranı üzerinden hesaplanır.

**Yalnızca 4., 5. ve 6. Bölgelerde uygulanır.

MAKİNE DESTEĞİ

Türkiye Yüzyılı Kalkınma Hamlesi kapsamında desteklenen yatırımlarda birim fiyatı asgari 2 Milyon TL olan makine ve teçhizat, %25 oranında desteklenir.

  Teknoloji Hamlesi Yerel Kalkınma Hamlesi Stratejik Hamle
Azami Destek Tutarı 240 m TL 240 m TL 180 m TL
Azami Destek Oranı Yatırımın %15'i Yatırımın %15'i Yatırımın %15'i

ASGARİ YATIRIM TUTARI

Destek Sınıfı Bölge
  1 2 3 4 5 6
Hedef Yatırımlar 12 Milyon TL 6 Milyon TL
Öncelikli Yatırımlar 12 Milyon TL 6 Milyon TL
Yerel Kalkınma Hamlesi Çağrıda belirlenir.
Stratejik Hamle Yüksek Teknolojili Yatırımlar: 100 Milyon TL
Diğer Konular: 200 Milyon TL
Teknoloji Hamlesi Çağrıda belirlenir.

DİĞER UYGULAMALAR

Dijital Dönüşüm Programı

Kapsam: Teknolojik ürün ve çözümler ile maliyet azaltımı, verimlilik ve kalite artışı gibi sonuçlar elde etmeyi amaçlayan yatırımlar.

Destek: Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi / Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar Stratejik Hamle Programı

Değerlendirme: Milli Teknoloji Genel Müdürlüğünce belirlenecek uygulama usul ve esasları kapsamında yürütülür.

Yeşil Dönüşüm Programı

Kapsam: Döngüsel ekonomi yaklaşımıyla uyumlu, doğal kaynakları koruyan, iklim ve sürdürülebilirlik hedeflerine katkı sağlayan, kaynak verimli ve düşük karbonlu üretimi amaçlayan yatırımlar.

Destek: Öncelikli Yatırımlar Teşvik Sistemi / Asgari 50 Milyon TL tutarındaki yatırımlar Stratejik Hamle Programı

Değerlendirme: Stratejik Araştırmalar ve Verimlilik Genel Müdürlüğünce belirlenecek uygulama usul ve esasları kapsamında yürütülür.

Deprem Bölgesi Destekleri

2018/11201 sayılı Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Karar (CMP)'ın Ek-2 kısmında belirtilen ilçelerde yapılacak yatırımlar için 31/12/2026 tarihine kadar yapılacak müracaatlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında 6. bölgede uygulanan destekler aynı oran, miktar, süre ve şartlarda sağlanacaktır.

CMP Destekleri

CMP'nin Ek-1 kısmında belirtilen illerde yer alan organize sanayi bölgeleri ve endüstri bölgeleri ile Sivas Demirağ Organize Sanayi Bölgesi'nde yapılacak imalat sanayi yatırımları için, 31/12/2026 tarihine kadar yapılacak müracaatlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri kapsamında 6. bölgede uygulanan destekler aynı oran, miktar, süre ve şartlarda sağlanacaktır.

Alt Bölge Desteği

Organize sanayi bölgesinde veya endüstri bölgesinde yapılan yatırımlar ve Kararın Ek-5'inde belirtilen ilçelerde gerçekleştirilen yatırımlar, sigorta primi işveren hissesi desteği açısından bulundukları bölgenin bir alt bölgesinde sağlanan, her iki durumu da sağlayan yatırımlar ise bulundukları bölgenin iki alt bölgesinde sağlanan şart ve sürede bu destekten yararlanabilir.

Destekleme Süresi Biten 6. Bölge Yatırımları

Sigorta primi işveren hissesi ile sigorta primi desteği uygulama süreleri sona eren yatırım teşvik belgeleri için uygulama süresi, ortalama istihdamın korunması kaydıyla 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.

Nakil Desteği

1. bölge illerinden 4., 5. veya 6. bölge il veya ilçelerine taşınan imalat sanayi yatırımları için asgari 50 istihdam sağlanması kaydıyla taşınan makine ve teçhizat ile ilgili olarak tamamlama vizesi aşamasında tespit edilen istihdam da sigorta primi işveren hissesi desteği ve sigorta primi desteğinden faydalanabilmektedir.

Ekosistem Geliştirme Planı

KOBİ sınıfında yer almayan yatırımcı veya Yerel Kalkınma Hamlesi Programı kapsamında desteklenen yatırımcı, yatırımın sürdürülebilirliğini desteklemek, teknolojik ve sektörel gelişime, toplumsal fayda amaçlı eğitim ve Ar-Ge faaliyetlerine veya yerel kalkınmaya katkı sağlamak üzere, Bakanlık tarafından belirlenen usul ve esaslara göre hazırlanmış ve Bakanlık tarafından onaylanmış bir ekosistem geliştirme planını yatırım dönemi içerisinde gerçekleştirmekle yükümlü olacaktır.

Bu kapsamdaki yatırım ve harcamaların tutarı sabit yatırım tutarının yüzde 2'sinden az olamayacaktır.

Dijitalleşme ve Yatırımların İzlenmesi

  • Teşvik belgesi kapsamında temin edilen mal ve hizmet bedelleri için elektronik fatura veya elektronik arşiv fatura düzenlenmesi zorunlu olacaktır.
  • Teşvik belgesi kapsamında sağlanan destek miktarı, destekleri uygulayan kurum ve kuruluşlarca aylık olarak destek unsuru ve teşvik belgesi bazında Bakanlığa iletecektir.

KARARDAN YARARLANMADA ÖNEMLİ HUSUSLAR

Yeniden Değerleme

Kararda ve eklerinde yer alan tutarlar her yıl, bir önceki yıla ilişkin yeniden değerleme oranı dikkate alınarak tebliğ ile belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde takvim yılı başından geçerli olmak üzere güncellenir.

Kararın Uygulama Süresi

31/12/2030 tarihine kadar yapılacak olan teşvik belgesi müracaatları yeni teşvik sistemi kapsamında değerlendirilecektir.

Yürürlükten Kaldırılan Mevzuat

  • 15/6/2012 tarihli ve 2012/3305 sayılı Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar
  • 2/1/2018 tarihli ve 2018/11201 sayılı Cazibe Merkezleri Programı Kapsamında Yatırımların Desteklenmesi Hakkında Karar

yürürlükten kaldırılmıştır.

 

Copyright © 2019 Ceka Danışmanlık

Yukarı
bilcom Bilgisayar